“We hebben iedereen nodig en kunnen geen vakkracht missen”

Op 20 en 21 maart 2025 vindt het evenement ‘Skills The Finals’ plaats in de RAI in Amsterdam. Deelnemers en bezoekers worden welkom geheten door evenementpartner Bouwmensen Amsterdam die namens de sector en vanuit de campagne ‘JIJ gaat het maken’ bezoekers kennis laten maken met de sector bouw en infra.

Het CV en het overzicht van werkzaamheden zijn indrukwekkend. Toch vindt ze af en toe nog tijd om te ontspannen. Hamer: “Ik scroll soms meer dan goed voor mij is. Ik kan erg genieten van een rondje filmpjes kijken. Ik houd van mode en vormgeving en het is mooi om te zien, wat vooral ook jonge mensen laten zien op de socials. Het is voor veel van hen een manier om te laten zien hoe goed je bent in wat je doet.” De afgelopen periode was Hamer regelmatig aanwezig tijdens de wedstrijden die uiteindelijk de finalisten hebben bepaald. Zo heeft Hamer met eigen ogen kunnen zien welke impact deelname heeft. Hamer: “Ik ben in mijn professionele leven altijd wel bezig geweest met beroepsonderwijs en de rol die het speelt om als mens te groeien. Om betrokken te zijn bij dit initiatief is mooi. Ik word er blij van als ik zie hoe trots de deelnemers zijn op hun werk. Deelnemers krijgen aan het einde een vragenlijst toegestuurd met vragen over wat deelname voor ze heeft betekend. 90% van de studenten die deelneemt geeft aan dat hun zelfvertrouwen is gegroeid. De World Skills Netherlands wedstrijden zijn in die zin meer een APK dan een wedstrijd. Je wordt bevestigd in je vakmanschap en krijgt feedback op hoe je nog beter kunt worden in je vak. Dat is fijn voor de studenten en de docenten."

Groeien in een vak, laten zien wat vakmensen kunnen én aandacht voor het beroepsonderwijs is het doel van World Skills Netherlands. Toch is het na meer dan 20 jaar nog steeds niet vanzelfsprekend dat vakmanschap wordt erkend en voldoende wordt beloond. Op de vraag hoe dat komt, zegt Hamer: “Omdat we werk van en door vakmensen heel lang niet voldoende hebben gezien. We vonden het normaal dat onze huizen werden gebouwd of verbouwd. We hebben het ook lange tijd als vanzelfsprekend ervaren dat je iemand kunt bellen als je elektra moest worden verlegd of dat er mensen waren om wegen aan te leggen, maar nu al die mensen minder vanzelfsprekend beschikbaar zijn, worden we met z’n allen wakker. Uiteindelijk is het vaak een golfbeweging. We vergeten even hoe belangrijk het is. Een evenement als Skills The Finals helpt om die boodschap uit te blijven dragen.”

Straks zit de finale er weer op, wat hebben we in Nederland nodig om dat gevoel vast te blijven houden? Hamer: ‘Als je puur naar skills kijkt, dan zijn het MBO en HBO tegen elkaar aangekropen. Het gaat in essentie om twee groepen die anders leren, niets meer en niets minder. Er bestaat niet zoiets als hoger of lager opgeleid. Wat bestaat is: goed of niet goed opgeleid. Als we dat met elkaar gaan zien en traditionele beelden los durven te laten, dan hebben we een stap gemaakt.” Als Hamer gevraagd wordt naar wat ze bedoelt met loslaten van beelden, dan geeft ze aan dat het dan o.a. gaat over beelden van wat traditioneel mannen- of vrouwenberoepen zijn. Hamer: “Innovatie in beroepen zorgt er bijvoorbeeld voor dat Julia Jurriens (21) haar weg makkelijker vindt in de autotechniek of als Yvanka de Reus (23) timmervrouw. Ik vond het mooi om bij Julia te zien dat ze met haar lange nagels haar werk kon doen. Het is belangrijk dat ouders ook zien dat het werk anders is geworden en dat je ook een goede boterham kan verdienen in de Techniek of Bouw en Infra. Het gaat dus niet alleen om de studenten zelf, maar er is ook iets te doen om de omgeving te laten zien dat het werk is veranderd. Overigens is het loslaten van stereotypen in het werk ook in het belang van mannen. Zo kunnen ook zij aan de slag in van oorsprong vrouwenberoepen en zijn er daar ook voldoende mensen om het werk te doen. Het uiteindelijk doel? Genoeg vakkrachten met erkenning voor het werk. Het is heel simpel, wij hebben iedereen nodig en kunnen niemand missen.”

Is het niet kunnen missen uw belangrijkste boodschap? Hamer: “Ja en de waardering. Volgens mij wordt dat ook mooi zichtbaar komende week tijdens Skills The Finals. Onze deelnemers, hun klasgenoten, familie en vrienden komen bij elkaar om vakmanschap te vieren. Ze zien dat het iets waard is om beter te worden in je vak én dat dit wordt toegejuicht. Met een Mbo-opleiding kun je een rolmodel zijn. Het is geweldig als daardoor meer mensen besluiten om vakmens te worden, want we hebben als Nederland onze vakkrachten hard nodig.”

Mariëtte Hamer (1958) is een ervaren bestuurder en voormalig politica met een sterke focus op onderwijs, arbeidsmarkt en sociale ontwikkeling. Na de lerarenopleiding en een studie Algemene Taalwetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam begon ze haar carrière in de onderwijssector, waar ze zich al vroeg inzette voor beter beleid rondom beroepsonderwijs en arbeidsmarktparticipatie.

Van 1998 tot 2014 was Hamer lid van de Tweede Kamer voor de Partij van de Arbeid (PvdA), waar ze zich veel bezighield met onderwijs, sociale zaken en economische vraagstukken. Ook als fractievoorzitter pleitte ze veelvuldig voor ‘goed werk’. Als voorzitter van de Sociaal-Economische Raad (SER) (2014-2022) speelde ze een sleutelrol in belangrijke arbeidsmarktontwikkelingen, zoals het pensioenakkoord en de agenda voor leven lang leren. Sinds april 2022 is Hamer regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld, met als doel sociale veiligheid binnen alle sectoren te verbeteren.

Daarnaast zet ze zich haar nieuwste rol als voorzitter van WorldSkills Netherlands in voor de erkenning en promotie van vakmanschap onder jongeren. Met haar brede ervaring en netwerk wil Hamer bijdragen aan een positiever imago van vakmensen en het belang van technisch en ambachtelijk werk meer op de kaart zetten, onder andere door evenementen zoals de WorldSkills finale in de RAI op 20 en 21 maart 2024.